Sosyal Yardım işleri Müdürlüğü

İHTİYAÇ BANKASI SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR?

1. Her yıl tonlarca gıda israf edilirken aynı zamanda 820 milyondan fazla insan da yeterli beslenememektedir. İhtiyaç bankası sisteminde, ihtiyaç fazlası ürünler toplanır ve bu ürünler ihtiyaç sahibi insanlara dağıtır. Bu süreçte toplumun tüm kesimleri (devletler, işletmeler ve sivil toplum) ile iş birliği içinde çalışmalar yapılır.
2. İhtiyaç bankası, çoğunluğu atılacak olan (israf edilecek) gıda ürünlerini çiftliklerden, üreticilerden, distribütörlerden, perakende satış mağazalarından, tüketicilerden ve diğer kaynaklardan toplar ve bir İhtiyaç Bankası aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine dağıtır.
3. İhtiyaç Bankası, toplumdan kopmuş insanlar veya yoksul insanlar için can damarı olarak hizmet veren depolardan, nakliye sistemlerinden, dağıtım merkezlerinden, gönüllülerden, kuruluşlardan ve organizasyonlardan oluşan ağlar kurar. Gıda bankaları, toplumun her kesiminden yardımsever insanlarla etkileşim kurup, yoksulluğa ve yoksulluğun çözümlerine ilişkin toplumsal farkındalık yaratan bir araç ve aynı zamanda kişilerin ve toplumların gıda emniyetini etkileyen politika kararlarına yön verilmesinde güçlü bir yapı görevi görmektedir.
4. İhtiyaç bankasının temel rolü, öncelikli olarak israfa gidecek gıda, market ve tekstil ürünlerini toplayıp bunları dezavantajlı olan insanlara sunmaktır. Burada yoksul insanlara atık ya da çöp dağıttığı şeklinde algılanmamalıdır. Aksine, ihtiyaç bankası, yararlanıcılarına, yerel marketin raflarından satın alma gücüne sahip olanların satın aldıklarıyla aynı ölçüde iyi olan ürünleri dağıtmaktadır. Bu ürünün “atık” olarak kabul edilmesinin nedeni, kısa raf ömrü, etiketleme hatası, markanın piyasadan çekilmesi, ihtiyaç fazlası stok, tarifindeki küçük bir fark, hasarlı ambalaj vs. nedeniyle perakende pazarında satış noktasına başarıyla götürülmesi mümkün olmadığı için ticari değerini kaybetmiş olmasıdır.
5. Bu bağışlama nedenlerinden hiçbiri, ürüne ya da insanlar tarafından kullanılabilirliğine zarar vermez. İhtiyaç bankası, herhangi bir üründe bu tür bir tehdidin mevcut olması halinde, bağışı reddeder.
6. Gıda bankacılığı kavramı ilk olarak 1960’ların sonlarına doğru ABD’nin Arizona Eyaleti’nin Phoenix şehrinde yaşayan emekli işadamı John Van Hengel ’in fakirlere yardım etmek isteğiyle başlamıştır. Fakirlere yemek dağıtan yerel bir mutfakta gönüllü olarak çalışırken, çalıştığı yere bağış olarak gelen yiyecekleri saklamaya başlamış ve dağıtılan yemek miktarından daha fazla yemek bağışlandığı için de bunları saklayabilecek bir depo kiralamış ve ilk gıda bankacılığı işlemini başlatmıştır.
7. Adını Gıda bankacılığından esinlenilerek ortaya çıkarttığımız İhtiyaç Bankası, bağışlanan veya üretim fazlası, sağlığa uygun her türlü gıdayı tedarik eden, uygun şartlarda depolayan ve bu ürünleri kâr amacı gütmeyen, kamu yararına çalışan dernek, vakıf veya belediyeler vasıtasıyla ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması organizasyonudur.
8. Burada amaç bir yandan israfın önlenmesi, diğer taraftan da sosyal adaletin sağlanmasıdır. Bu sistemin vergi mevzuatında yer alan indirim ve istisnalar ile devlet tarafından teşvik ediliyor olmasının amacı ise hem ülke kaynaklarının verimli kullanımını sağlamak, hem de sosyal devlet olmanın gereklerini yerine getirmektir.

Toplumun 3 kesimi ile işbirliği içerisinde çalışır.

• KAMU SEKTÖRÜ (Devlet Tüm Düzeylerde)
• ÖZEL SEKTÖR (İş çevreleri-Gıda endüstrisi)
• STK TOPLULUĞU
• İhtiyaç Bankası, toplumun üç farklı kesiminden Kamu Sektörü (devlet – tüm düzeylerde), Özel Sektör (iş çevreleri – gıda endüstrisi ve medya dahil) ve STK Topluluğunun önemli temsilcilerin, yalnızca yoksul insanların gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik ciddi diyaloğa ve eyleme olanak sağlamakla kalmayan, aynı zamanda bunu teşvik eden bir bağlamda, özgün bir iş birliğini temsil etmektedir.
• İhtiyaç bankası sisteminin tasarlanmasında ve sağlanmasında bu kesimlerden herhangi birinin eksik olması, toplum sahipliğinin ciddi ölçüde kaybı ile sonuçlanacak ve muhtemelen başarısız veya kusurlu bir uygulamanın ortaya çıkmasına neden olacaktır. Diğer taraftan, her üç kesimin de temsil edildiği başarılı bir ittifak, sağlıklı tartışmalara ve ihtiyacın, fırsatın ve iş birliğinin değerlendirilmesine yönelik bir ortam sağlar.

4 ADIMDA İHTİYAÇ BANKASI SİSTEMİ

1. Üretilen veya satın alınan gıda, giyim, temizlik ve yakacak malzemeleri belediyemize bağışlanarak İhtiyaç Bankacılığı işlemi başlatılır.
2. Yapılan bu aynî bağış için düzenlenecek faturada KDV hesaplanmayacaktır. Faturaya “İhtiyaç sahiplerine bağışlandığından dolayı KDV hesaplanmamıştır.” ibaresi yazılmalı ve fatura bedelinin, bağışlanan malın maliyet bedeli olması gerekmektedir.
3. Belediyemiz, yapılan bağış karşılığında faturada belirtilen unvan adına “Aynî Bağış Alındı Belgesi” düzenler.
4. 251 No’lu Gelir Vergisi Tebliği’nde belirtildiği üzere kesilen fatura ve alınan bağış makbuzu ile muhasebe kayıtlarına işlenerek yıllık net kazançtan indirilir.

GIDA BANKACILIĞI SİSTEMİNİN BAĞIŞÇIYA
SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

Ekonomik değerini yitirmiş ürünlerin İhtiyaç Bankacılığı kapsamında bağış yapılması ile

1. Bağışlanan ürünlerin maliyet bedeli üzerinden GELİR VERGİSİ’inden düşürülmesi,
2. Stok maliyetleri düşmüş olacak,
3. İmha maliyeti ortadan kalmış olacak,
4. İhtiyaç sahiplerinin yüzlerinin gülmesine vesile olunmaktadır.

Bağış Yapanlarca Düzenlenecek Belge

1. GVK’nun 40. maddesine eklenen hüküm çerçevesinde indirim konusu yapılacak bağışlar, bağışa konu mal bedeli VUK’nun 232. maddesinde belirtilen fatura düzenleme sınırının altında kalsa dahi mutlaka (yazar kasa fişleri kabul edilmemektedir.) fatura ile belgelendirilecek ve ayrıca taşıma için sevk irsaliyesi düzenlenecektir.
2. Bağışlanan mala ilişkin bilgilerin eksiksiz olarak yazıldığı fatura, bağış yapılan dernek veya vakıf adına düzenlenecektir. Faturada mal bedeli olarak, KDV hariç bağışlanan malın maliyet bedeli yazılacaktır. 
3. Faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır” ibaresinin yazılması zorunludur.
4. Dernek ve vakıflar kendi mevzuatlarının öngördüğü belgeleri düzenleyecek ve bağış yapanlara bir örneğini vereceklerdir. Bağışı alan kurumun dernek olması halinde Alındı Belgesi düzenlemesi gerekmektedir.

Gıda bankasının ürünü nereden gelir?

• TEKSTİL ENDÜSTRİSİ
• TEMİZLİK
• GIDA
• Gıda bankacılığına bağış olabilecek ürünleri üreten veya dağıtan şirketler, kanunlardan ve mevzuattan kaynaklanan teşviklerden bağımsız olarak, bağış kararlarını iki dahili etken doğrultusunda alır; hayırseverlik ve kurumsal sosyal sorumluluk. Şirketler, genellikle pazarlarını oluşturan toplumlarda doğru şeyi yaptıklarının bilinmesini isterler.
• Sosyal sorumluluklarını iyi bilen kuruluşlar, sosyal etkinin iş faaliyetleri bakımından uzun vadede sağlayacağı avantajları bilirler. Ayrıca, işverenlerinin toplumlarını desteklediğini bilmesi, çalışanların daha mutlu olmasını sağlar. Bu nedenlerle, şirketler ürünlerini tamamen iyi niyetle bağışlayabilirler.
• Ayrıca, şirketleri bağış yapmaya yönelten çok sayıda kısa vadeli iş etkeni söz konusudur. Ürünlerin atılması şirketlere fazladan maliyetler yaratmaktadır. Bu bağlamda çöplüğe yapılan nakliyatın, ürünün çöplüğe boşaltılmasının ve belirli koşullara bağlı olarak, çöplüğe gönderilen ürünün imha edilmesinin maliyeti vardır. Gida bankalan, şirketlerin paradan tasarruf etmesini sağlayan, ürünün iyi bir şekilde kullanılmasını garanti eden ve potansiyel olarak vergi avantajı da sağlayan bir tasfiye alternatifi sunmaktadır.

AŞ EVİ İLE BAĞLANTIMIZ

Sosyal Yardım İşleri Müdürlüğü’müzün hali hazırda 12 adet aşevi bulunmaktadır, bağışlanan hiç bir gıda bünyemizde ziyan olmadan (SKT’si yaklaşan ürünler) mutfağımıza gönderilip ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza yemek olarak sunulmaktadır.